Jak ciekawie mówić o liczbach? Czy jest to w ogóle możliwe? Liczby mają ogromny potencjał, lecz bardzo często jest on marnotrawiony. Z jakiego powodu? Z powodu braku umiejętności wykorzystywania danych w wystąpieniu. Oto kilka wskazówek, które pokażą Ci, kiedy i jak wykorzystać ten ukryty potencjał.
Poruszane tematy
Czy to możliwe, aby ciekawie mówić o liczbach i danych?
Znasz ten moment, gdy zapoznajesz swoich odbiorców z liczbami, a oni patrzą na Ciebie mętnym wzrokiem? Musisz wtedy zdecydować: albo spróbujesz powiedzieć to samo inaczej, albo będziesz łudzić się nadzieją, że Twoi słuchacze sami sobie wyjaśnią to, co jest dla nich zawiłe. Naszym zdaniem, drugie podejście to strzał w kolano. Jest mało prawdopodobne, że ktokolwiek będzie próbował rozwikłać niezrozumiałą zagadkę. Jako mówca stracisz więc nie tylko czas i motywację, ale również okazję, aby osiągnąć oczekiwany efekt. Można to jednak zmienić!
Rozwiązywanie problemów bazuje na faktach oraz liczbach obrazujących rzeczywistość. Ale wg badań 40 % Polaków gubi się przy odczytywaniu rozkładu jazdy pociągów, a 75% nie wie widzi związku między wykresem obrazującym sprzedaż petard i wykresem o liczbie wypadków.
Doświadczeni lekarze wiedzą, że skuteczniej jest mówić o tym, że po zażyciu tabletki może boleć brzuch, niż wskazywać, że mogą wystąpić skutki uboczne. Żeby skutecznie komunikować zmianę, warto sformułować przekaz tak, aby odbiorcy zrozumieli:
Po pierwsze – co konkretnie się zmienia.
Po drugie – dlaczego i po co się zmienia (tu właśnie przydatne będą dane, które wykażą przyczyny zmiany).
Po trzecie – jak to wpłynie na ich codzienność (w tym przypadku dane pomagają zwizualizować potencjalne korzyści, czy skalę oczekiwanych efektów).
Zauważyłeś pewnie, że właśnie użyliśmy kilku danych. To właśnie pierwsza wskazówka, jak ciekawie mówić o liczbach. A więc, podsumujmy te trzy kluczowe zasady:
- Nie przesadzaj z ilością cyfr i danych.
- Podawaj jasno i zrozumiale, jakie z tych danych płyną wnioski.
- Używaj liczb do wypunktowania treści, co porządkuje Twój przekaz i dzięki temu ułatwia przyswojenie informacji.
Dane, raporty i liczby – zagrożenie czy potencjał dla mówcy?
Z naszego doświadczenia wynika, że wielu mówców z niechęcią podchodzi do danych i statystyk. Gdy na szkoleniu zadajemy uczestnikom pytanie: Jak ciekawie mówić o liczbach, to z automatu pada odpowiedź: „To niemożliwe”. To pierwsze źródło problemu. Jeśli jesteś nastawiony do czegoś sceptycznie, to nie będziesz korzystał z tego narzędzia z pełnym entuzjazmem i przekonaniem.
Drugi problem jest taki, że przekazujemy dane bez jednoznacznego kontekstu. Co mamy na myśli? Mówimy o liczbach tak, że nie mają one wyraźnego znaczenia dla słuchaczy, dla zespołu. Tymczasem, żeby ciekawie mówić o liczbach, trzeba korzystać z danych tak, aby pobudzać ludzi do myślenia, doprowadzić do zmiany przekonań, czy wreszcie mobilizować ich do działania!
Jak ciekawie mówić o liczbach – ćwiczenie 1
Przeczytaj ten tekst:
Naukowcy sądzą, że do 2100 roku poziom wody może się podnieść o 2 metry. Spowoduje to zatopienie grubo ponad 2000 km kw. powierzchni.
A teraz pomyśl, dlaczego ten opis nie wzbudza mobilizacji, nie zachęca do działania? Bo właściwie nie ma tam nic, co Ciebie bezpośrednio dotyczy. W związku z tym zagrożenie jest dla Ciebie zbyt odległe i nie budzi żadnych emocji, co najwyżej lekkie westchnienie. Teraz przeczytaj poniższą wersję:
Jeśli masz ulubiony dom nad morzem, to się z nim pożegnaj, bo nowa polska linia brzegowa będzie między Malborkiem i Elblągiem. A może kupiłeś dziecku działkę na Mazurach…?
A teraz? Czy dostrzegasz jakąś różnicę? Jedna z odpowiedzi na pytanie, jak ciekawie mówić o liczbach, brzmi: liczby będą miały znaczenie, jeśli będziesz nimi obrazował sytuacje bliskie sercu twoich słuchaczy.
Jak ciekawie mówić o liczbach – ćwiczenie 2
Gdy pokażesz słuchaczom, że dane, które za chwilę będziesz prezentować, mają silny wpływ na ich los, wówczas obudzisz w nich emocje. Wtedy, prawdopodobieństwo, że te dane wpłyną na twoich słuchaczy zdecydowanie wzrośnie. Jeśli zrobisz to umiejętnie, słuchacze zareagują tak, jak tego oczekujesz.
Podobna zależność zachodzi również w tym przypadku. Jeśli powiesz, że z powodu globalnego ocieplenia temperatura podniesie się średnio o jeden stopień, sytuacja nie wydaje się groźna. Gdy jednak uzmysłowimy sobie, że taka sytuacja wydarzyła się już 120 tysięcy lat temu, to nasza wypowiedź może nabrać znaczenia:
120 000 lat temu, kiedy średnia temperatura planety była o 1 stopień wyższa niż dziś, poziom oceanów był wyższy o 6 metrów. Wystarczy, że stopnieje lód na Grenlandii, a nasz kraj straci ponad 4,3 tys. km kw. powierzchni. To wszystkie nadmorskie miejscowości od Gdańska po Krynicę Morską. Kto z Was tam mieszka? Kto z Was ma tam rodzinę lub znajomych?
Z pewnością zauważyłeś już sam/a, że forma ma znaczenie. Czy teraz jest już dla Ciebie jasne, jak mówić ciekawie o liczbach?
Podsumowanie
Rzeczywistość odbija się w liczbach, ale często nie wystarczy mieć właściwe liczby. Potrzeba im jeszcze odpowiedniego kontekstu. Prowadzimy warsztaty, na których pomagamy właścicielom liczb – menedżerom, prezesom i innym ekspertom – docierać do ludzi skutecznie i zawsze dla osiągnięcia zamierzonego celu. Aby prezentować dane ciekawie trzeba jednak nie tylko odpowiednio sformułować przekaz, ale także zadbać o mowę ciała. Tego również można się nauczyć na naszych szkoleniach. Zapraszamy!
